SZKOŁA WOBEC WYZWAŃ CYFROWEGO ŚWIATA
materiały szkoleniowe
Dr Tomasz Tokarz
TEMATYKA ZAJĘĆ :
1. PUNKT WYJŚCIA - EPOKA SIECI
2. KOMPETENCJE KLUCZOWE
3. ROLA NAUCZYCIELA
4. SMARTFON - JAKO SYMBOL NOWYCH CZASÓW
5. NOWE METODY, NOWE NARZĘDZIA
ĆWICZENIA
1. PUNKT WYJŚCIA - EPOKA SIECI
Współczesny uczeń funkcjonuje w specyficznej rzeczywistości, która określa jego sposoby działania, komunikowania się i zdobywania informacji. Jej symbolem jest sieć (internet) oraz smartfon, wielofunkcyjne multimedialne urządzenie nadawczo-odbiorcze, zapewniające dostęp do informacji i umożliwiające twórcze ich wykorzystywanie.
Co wyróżnia naszą rzeczywistość?
Po pierwsze zakwestionowane zostały dotychczasowe pewniki, narracje określające sposoby myślenia, ugruntowane modele interpretowania świata. Mamy do czynienia także z upadkiem autorytetów. Taka sytuacja wymaga od młodego człowieka dużo większej samodzielności w działaniu, elastyczności, umiejętności podejmowania decyzji, nieustannej uważności i dostosowywania się do zmieniających się okoliczności.
Po drugie - zmagamy się z chaosem informacyjnym – otaczają nas miriady danych, do których dostęp stał się bardzo łatwy. w przeciwieństwie do XIX wieku (gdy powstały wzorce współczesnej szkoły), mamy dziś praktycznie nieograniczony dostęp do rozmaitych danych, zmagamy się wręcz z ich nadmiarem. Przeciętny uczeń otrzymuje w ciągu jednego dnia pakiet danych, który jego rówieśnik sprzed 200 lat dostawał często w ciągu całego życia. Dlatego obecnie problemem nie jest tyle dotarcie do informacji, lecz umiejętność ich przetwarzania, selekcjonowania i łączenia w sensowne całości. Problem nie jest zatem brak czy niedobór informacji, lecz ich nadmiar – szczególnie, że obok niezwykle cennych zasobów, znajduje się mnóstwo śmieci. Uczniowie potrzebują kompetencji pozwalających odnaleźć im się w informacyjnym szumie.
Po trzecie, tradycyjne źródła wiedzy (przekazy pokoleniowe, eksperci) zostają zastępowane przez nowe narzędzia – nowoczesne technologie, których symbolem jest internet. Proces uzyskiwania danych ulega demokratyzacji. Widoczne jest to w różnych branżach. Coraz częściej szukamy odpowiedzi w wyszukiwarce Google. Udzielają nam jej już nie (lub nie tylko) utytułowani znawcy, wyposażeni w dyplomy, zewnętrzne oznaki prestiżu lecz zwykli użytkownicy sieci.
Internet szczególnie zawładnął wyobraźnią młodych. Stał się dla nich czymś całodobowym edukatorem, mędrcem stale otwartym na ich pytania, arbitrem stylu i elegancji. Stanowi dla nich podstawowe źródło informacji. Wyniki badań prowadzonych w ramach projektu badawczego: „Digital Youth Research” wskazują, że sieć jest dla uczniów obszarem konstruowania własnego świata, nie będącego pod kontrolą dorosłych. Jest dla nich także przestrzenią wymiany treści. W ich głowach jest często więcej informacji z internetu niż pochodzących z tradycyjnego nauczania. Pojawia się zatem pytanie na ile sieć może być dzisiaj autonomicznym miejscem samokształcenia – rozumianym jako samodzielna i świadoma działalność ukierunkowana na rozwój, na pogłębianie wiedzy i umiejętności oraz realizowanie pewnego wzoru osobowego. Młodzi potrzebują wciąż przewodników po tej przestrzeni. Potencjał internetu pozostaje niewykorzystany w działalności szkoły.
Warto także zwrócić uwagę na problem określany mianem natychmiastowej gratyfikacji. Mody człowiek funkcjonuje w świecie szybkich nagród. Nie musi długo czekać, wszystko jest (a przynajmniej wydaje się - na wyciągnięcie ręki). Otaczają go bodźce, które powodują dużą aktywność jego mózgu, związaną z wydzielaniem się dopaminy - neuroprzekaźnika powodującego poczucie zadowolenia. Oczywiście dopamina jest niezbędna do życia, niemniej jej szybkie i częste mogą wywoływać dezorientację oraz uzależnienie.
Postawy młodych ludzi
W maju 2018 roku opublikowany został raport: "Social media, SRE, and sensible drinking: Understanding the dramatic decline in teenage pregnancy” (may 2018). Badacze próbując odpowiedzieć na pytanie o nagły spadek ciąż u nastolatek w Wielkiej Brytanii - przepytali młodych ich o codzienne rytuały. O ich zainteresowania i sposoby spędzania wolnego czasu. Oto kilka wniosków do jakich doszli.
1. Podstawową wartością w życiu młodzieży są dobre relacje z bliskimi. Młodzi lubią spędzać czas z rodziną i poświęcają temu więcej czasu niż towarzyskim spotkaniom ze znajomymi. Te również są uważane są za istotne, ale wielu nastolatków woli zostać w domu z rodzicami niż wyskoczyć na imprezę. Nastolatkowie spędzają wieczory i weekendy z rodzicami: na gotowaniu i jedzeniu, oglądaniu filmów, wyprawach na zakupy, graniu w gry, rozmowach.
2. Charakterystyczny jest ich stosunek do WiM_materialy_szkoleniowe.pdf